Als ik even een momentje heb om te gamen, dan zet meestal een roguelite aan. Op mijn mobiel staat Slay the Spire, op de PlayStation zet ik vaak Dead Cells aan en op pc ben ik wel te porren voor een potje Ravenswatch. Maar ik identificeer eigenlijk als een verteller. Hier is een mismatch. Hoe komt dit eigenlijk?
Roguelite vs. Roguelike
Er wordt vaak geruzied over of een game wel of niet een roguelike is, of dat het valt onder de ‘minderwaardige’ categorie van roguelite. Dus laat ik even verduidelijken wat het verschil is.
De naam ‘roguelike’ komt van de eerste game in het genre, Rogue. Roguelike heeft een hele rigide set aan regels waar een game aan moet voldoen om bij het clubje te horen. Een game moet permadeath hebben. Dat wil zeggen, als je ergens het loodje legt moet je helemaal opnieuw beginnen. Voor een roguelike moet dit in de meest extreme zin waar zijn, als er unlocks zijn die je over de loop van je meerdere runs vrijspeelt, dan telt het al niet. Daarnaast moeten de levels willekeurig gegenereerd worden. Tenslotte moet het turn-based zijn. In de originele defenitie, of ‘Berlin interpretation‘ komen daar nog vijf regels bij, maar als we ons daaraan gaan houden blijft er al helemaal niets meer over.
Als een game gebruik maakt van bovenstaande elementen, maar het niet tot het extreme neemt, dan is het technisch gezien een roguelite. Is het een actiegame? Roguelite. Kan je de wapens of kaarten die je onderweg vindt vrijspelen nadat je doodgaat? Roguelite. In essentie wordt je save na elke run gewist.
Met deze stricte regels blijven er eigenlijk heel weinig ‘ware’ roguelikes over. Alles dat ik in het genre heb gespeeld laat me iets van progressie maken, en volgens mij is alleen Slay the Spire turn-based. Als we de gridregels van Berlin meenemen, dan komt alleen Crypt of the Necrodancer een beetje in de buurt. Er is daarom eigenlijk weinig meerwaarde aan het onderscheid. Maar er zijn altijd puristen die moeilijk doen, dus ik noem het maar braafjes ‘roguelite’ om debatten te voorkomen.
Pragmatische progressie
Een vriend van mij kickstartte het Dead Cells bordspel, en heeft het ondertussen ook met mij gespeeld. Ik heb de game al jaren geïnstalleerd op mijn PS5, want het was een keertje gratis en ik wist dat ik het leuk ga vinden. Maar ik heb het tot een paar weken geleden nooit aangeraakt. Nu ben ik aan de slag gegaan en inderdaad, ik ben verkocht.
Wat me eigenlijk het meest aanspreekt zijn de verschillende krachten die je vrijspeelt. Die geven me namelijk manieren om plekken die eerder niet beschikbaar waren te verkennen. Zo kan ik in een volgende run ergens heen waar ik eerder niet bij kon, en eventueel zelfs hele nieuwe levels betreden. Dit maakt Dead Cells ook meteen een beetje Metroidvania-achtig.
Daarnaast heb je blueprints, die wapens en andere items toevoegen in de rotatie willekeurige drops. Deze items zijn niet per sé beter, maar ze zorgen wel voor meer afwisseling in je pogingen. Dit soort systemen zijn het roguelite genre verre van vreemd. In Slay the Spire speel je kaarten vrij, in Ravenswatch wordt de selectie talents waar je uit mag kiezen bij level-up steeds groter. Elke keer dat ik iets unlock, lokt het mij weer terug. Want ik wil weer iets uitproberen.
Deze progressie nodigt uit tot expirimentatie op een manier die RPG’s eigenlijk niet kunnen. Met enige regelmaat heb ik een build die ik wil testen. In een roguelite is dat simpel. Probeer het in een volgende run. Voor een RPG is dit lastiger. Een respec is vaak niet gratis, en hoewel ik in principe alle zeldzame items bewaar als het spel mij dat toestaat is het maar de vraag of ik wel alles heb om een build werkende te krijgen. Of ik moet helemaal opnieuw beginnen, maar dat betekent voor een RPG vaak tientallen uren die ik weg kan gooien. Zoveel tijd heb ik helaas niet meer.
Korte potjes
Als je in de transitie zit van student/scholier naar volwassene, dan zit je waarschijnlijk te campen met een probleem: je hebt nergens meer tijd voor. Ik werk al een aantal jaar fulltime, en met deze site en freelance schrijven voor XGN ernaast moet ik eigenlijk elke game die ik speel en elk evenement die ik bezoek verantwoorden met een artikel. Anders gezegd, ik heb erg weinig vrije tijd.
Als ik wel even voor mezelf heb, dan is het meestal een uur of twee in de avond voor het slapengaan. Ik kan dan een stukje wegbijtelen in een van die super lange games. Maar vaak zit mijn tijd er alweer zo’n beetje op voor ik er eindelijk goed in zit.
Een roguelite goed en wel uitspelen duurt misschien even, maar een run zelf is meestal in een uur gedaan, en het is zelden langer dan twee. Het is dus perfect om even te doen en er dan helemaal in te zitten. De meeste roguelites zijn vanaf het begin al pittig, dus ik word gedwongen te focussen. Bovendien is wat ik kan aan het begin simpel, waardoor ik niet steeds moet uitzoeken wat ik ook maar weer kan. Zeker als ik een langere RPG een tijdje niet heb gespeeld, kan dit wel eens uitdagend zijn.
Deze hapklare speelsessies zijn ook waarom ik veel Hearthstone en League of Legends speelde. Als het gemakkelijk tussendoor kan, dan zijn er aanzienlijk meer momenten waarin ik even de kans heb wat te spelen. Beiden bouwen gedurende het potje ook op in complexiteit, zodat ik er weer in kan komen.
Intrigerende werelden
Soulsgames staan onder andere bekend om hun manier van verhalen vertellen. De werelden zijn bomvol lore, maar die mag je wel lekker zelf ontdekken en aan elkaar puzzelen. Als een gevolg krijg je een mystieuze wereld waarin een complexe mythologie wordt gesuggereerd, maar nooit afleidt van de game zelf.
Roguelites zijn hier ook erg goed in. De verhalen zijn ondoorgrondelijk en soms zelfs niet helemaal uitgedacht. Dat hoeft ook niet, zolang er maar een interessante wereld wordt opgezet. Een wereld die jij vervolgens mag gaan verkennen. In sommige gevallen word je beloond voor het uitvogelen van een stukje verhaal, bijvoorbeeld met een stukje gear of een bonusbaas om mee te vechten.
Progressie komt niet alleen in de gear die je vrijspeelt, of zelfs in jouw kennis van de levels en vijanden. Dit zijn allemaal belangrijke punten. Maar op de achtergrond zit de progressie ook in de dripfeed van het verhaal. Soms vind je een kamer die je wat meer vertelt met de omgeving, andere keren is er concrete nieuwe informatie omdat je een leveltje verder bent of een nieuwe baas hebt verslagen.
Sommigen brengen het verhaal ook iets meer naar de voorgrond. In Hades heb je niet alleen een duidelijk doel, om het ware einde vrij te spelen zal je daadwerkelijk een beetje moeten luisteren naar wat er tegen je gezegd wordt. Wat mij betreft hoeft dat niet per sé, al kan het zeker wat toevoegen als het goed gedaan wordt. Slay the Spire doet nauwelijks wat met het concrete verhaal en weet me toch te boeien.
Waarom spelen jullie?
Korte potjes en dripfeed in unlocks en verhaal, dat zijn de voornaamste redenen dat ik steeds weer even een roguelite oppak. Houd jij ook van roguelites, en heb je daar redenen voor die ik niet opgenoemd heb? Laat het dan vooral weten in de comments! Of laat weten wat je favoriete roguelites zijn. Wie weet, misschien heb ik ze nog niet gespeeld en ontdek ik zo wat.
Geef een reactie