Iedereen heeft voorkeuren. Sommige mensen houden van pizza, anderen vermijden alles met kaas erop (je weet wie je bent). Dat geldt voor eten, muziek en natuurlijk ook voor spellen. Maar het kan lastig zijn de vinger te leggen op wat jij nou leuk vindt. Als een gevolg begin je misschien aan een hoop dingen die je uiteindelijk niet liggen. Dit kan niet helemaal vermeden worden, maar het kan wel flink helpen als jij kan identificeren wat voor soort ‘play’ jij leuk vindt.
Wat is Play?
In het allereerste artikel van Digitaal & Analoog had ik het al eens om play, maar dat ben jij waarschijnlijk al lang vergeten! Dus laat ik het nogmaals toelichten. Videogametheorist Jesper Juul beschrijft play als “de interactie tussen de regels van een spel, de achtervolging van een doel door de speler en de competenties en repertoire aan strategieën en speelmethodes van die speler.” Nee, ik ga niet nogmaals dezelfde grap maken.
Dr, Stuart Brown, oprichter van de National Institute of Play, claimt dat het een van de zeven emotionele eigenschappen zijn die je niet aanleert; je wordt ermee geboren. Het voedt je nieuwsgierigheid, met als gevolg dat je spelenderwijs gemakkelijker informatie absorbeert. Er zijn een hoop positieve effecten aan het voeden van jouw play personage, en een hoop negatieve aan het verwaarlozen. Maar daar gaat dit stuk niet over, dus laat ik niet teveel op mijn zeepkist klimmen.
In plaats daarvan wil ik het hebben over ‘play persoonlijkheden’. Deze bepalen wat voor soort play jij leuk vindt. Volgens Brown zijn er acht, en iedereen heeft er minstens een. Er kan overlap zijn, maar de meeste mensen hebben een dominante persoonlijkheid, of ”dominante modus’, met eventuele ondergeschikte persoonlijkheden waar die zich ook in kan vermaken.
Jouw play persoonlijkheid ontdekken kan je daarom helpen met het vinden van spellen die bij jou passen. Nee, het ligt niet aan jou als je een game die overal achten en negens scoren duizendmaal niets vindt. Die game bevat gewoon niet wat jij zoekt in een spel. Daar hoef je je niet schuldig voelen. Daarom ga ik elk persoonlijkheidstype benoemen, en er ook een bordspel en een videogame bij aanraden.
Wat voor play persoonlijkheid heb jij?
Dit is allemaal goed en wel, maar uitvogelen wat voor soort play jou aanspreekt is op zichzelf al moeilijk genoeg. Dus hoe doe je dat?
Het begint bij zelfreflectie. Denk na over waar jij je vrije tijd graag aan besteedt. Werp eens een blik naar je spellenkast en wat daarvan jij graag naar de tafel brengt. Kijk bij je games wat je recentelijk hebt gespeeld. Daar komt vanzelf een patroon uit.
Je kan ook bij je vrienden en familie vragen wat zij denken dat bij jou past. Je zit altijd in je eigen dode hoek, dus anderen hebben dit soort dingen vaak beter door dan jijzelf. Hopelijk hebben je naasten nuttige inzichten.
Er zijn ook online tests, met afwisselende betrouwbaarheid. Je kan er een paar proberen. Of houd het wat simpeler, en beantwoord de vragen van de National Institute of Play voor jezelf.
De verkenner
Deze play persoonlijkheid is fan van nieuwe dingen ontdekken. Denk aan reizen naar plekken waar je nog niet bent geweest, eten proberen dat je nog nooit hebt gehad en spellen die je nog niet kent uitproberen. Het gaat jou niet om de bestemming, maar om de weg er naartoe.
Voor videogames zijn openwereldgames top, voor bordspelspelers zijn legacyspellen en spellen waarbij je het bord moet ontdekken top. Ook is het zoeken naar verborgen parels opzich al een genot voor jou, want je experimenteert graag met nieuwe dingen.
Aanraders voor verkenners
Outer Wilds is een game waarin je aan het begin niets weet, en progressie komt in de vorm van leren. Je bouwt een ruimteschip, vliegt het heelal in en lost verscheidene mysteries op tussen de sterren. Dit allemaal omdat je in een tijdlus zit die eindigt met de vernietiging van tijd en ruimte. Je hebt aan het begin alles dat je nodig hebt om deze puzzel op te lossen al, maar wat is de oplossing?
In The King’s Dilemma zijn jij en je medespelers de raad van een middeleeuwse koning. Het is aan jullie om grote beslissingen te maken. Beslissingen die invloed hebben op het hele koninkrijk. Elke keuze die jullie maken vordert het narratief op een andere manier. Dit is een verhaal die zich over meerdere sessies langzaam maar zeker prijs zal geven.
De grappenmaker
Je zoekt humor op in jouw play. Je brengt graag je vrienden aan het lachen en trollt je medespelers met plezier. Ook wil je zelf aan het lachen gebracht worden en zoekt de grinnik daarom op.
Voor de grappenmaker zijn spellen leuker als ze zichzelf niet te serieus nemen. Een goedgeplaatste grap kan jouw dag flink verbeteren, dus het is belangrijk dat een bordspel of videogame een goed gevoel voor humor heeft.
Aanraders voor grappenmakers
Als je Britse humor kan waarderen, dan is Not For Broadcast een goede game om eens uit te proberen. Hierin ben jij een cencurist voor een nieuwszender. Het is jouw taak om ervoor te zorgen dat uitzendingen zich houden aan de normen en waarden van het regime. De nieuwsuitzendingen kunnen behoorlijk vreemd zijn, dus bereid je maar voor.
Als jij je vrienden graag aan het lachen brengt, dan kun je niet echt misgaan met Cards Against Humanity. De regels zijn simpel. De speler die aan de beurt is leest een kaart voor met een stelling. De rest heeft kaarten met antwoorden op hand en zoeken de grappigste uit. Ben jij het grappigst, dan win je de ronde.
De verteller
Als jij van lore houdt, dan is dit waarschijnlijk een van je play persoonlijkheden. Als een verhaal je weet te boeien, dan ben je helemaal verkocht. Ook vind je het leuk om werelden uit te pluizen en je ligt wel eens wakker omdat je bezig bent met je eigen bedenkselen.
Meeslepende verhalen liggen jou goed, dus games met een intrigerend plot zijn zeker het uitproberen waard. Ook een interessante, fictieve wereld kunnen je flink boeien. Je kan bovendien je eigen ei kwijt in RPG’s als de spelleider.
Aanraders voor vertellers
Ik zei dat ik een game en een bordspel per categorie zou doen. Maar als ik de kans krijg Disco Elysium of Before Your Eyes op een lijstje te zetten, dan doe ik dat meestal ook. Dus jullie krijgen even twee voor de prijs van een.
In Disco Elysium ben jij een rechercheur die een moord moet oplossen. Tenminste, dat zegt iedereen tegen jou. Jij kan je daar zelf helemaal niets meer van herinneren. Je zal dus naast het oplossen van je moord ook je eigen geheugen moeten zoeken. Dit allemaal in een intrigerende, dystopische wereld.
In Before Your Eyes flitst het leven letterlijk aan je ogen voorbij. Jij bent namelijk dood, en krijgt de kans jouw verhaal voor te leggen. Maar als ziel kun je niet meer spreken, dus kan je je leven enkel beschrijven door het weer te herleven. En elke keer dat jij (de speler) knippert, dan ga je door naar de volgende scène.
Een RPG wordt niet veel intiemer of emotioneler dan Alice is Missing. Een tienermeisje wordt vermist en jullie, haar vrienden en broer, gaan naar haar op zoek. Maar omdat jullie allemaal op verschillende plekken in het stadje zijn, zal alle communicatie via WhatsApp (of een andere chat app) moeten. Door deze rare opzet zul je je emoties niet goed kwijt kunnen, waardoor jij ermee blijft zitten en ze flink opwellen.
De overwinnaar
In jouw play wil je jezelf bewijzen. Je wordt graag uitgedaagd en zoekt zelden de gemakkelijke uitweg. Beter worden in iets voelt voor jou bijzonder goed. Bergen zijn er om getrotseerd te worden.
PVP vind je top, want dan kun je lekker jezelf meten tegen anderen. Ook uitdagende games zijn dingen die je wil overtreffen, zeker als de mechanieken onder de knie krijgen deel is van het spel. Denk aan Soulslikes, Monster Hunter of zelfs lastige, cooperatieve bordspellen.
Aanraders voor overwinnaars
Lies of P is waarschijnlijk de beste Soulslike die niet gemaakt is door Fromsoft. Zelfs als we de legendarische ontwikkelaar wel meenemen, zou ik deze game ergens bovenaan plaatsen. Je speelt als Pinocchio (of niet, maar dat mag je zelf uitzoeken), en wordt gewekt door een blauwe fee. Alle poppen in de stadstaat zijn doorgedraaid, ze vermoorden iedereen die ze vinden. Met zwaard in hand ga jij uitzoeken waarom dat is.
Als we het hebben over pure strategie, dan denk je bij een bordspel waarschijnlijk aan Schaken. Maar die kennen jullie al, dus laten we het in plaats daarvan hebben op de losse adaptatie Onitama. Daarin zijn de spelers sensei van een karateschool die willen bewijzen dat die van hun het beste is. In plaats van dat elk stuk zijn eigen regels heeft zijn ze in Onitama allemaal hetzelfde. Maar wat ze kunnen verandert elke beurt.
De dirrigent
Organiseren en de leiding nemen zijn dingen die jij graag doet tijdens play. Je organiseert vaak evenementen en zoekt dingen tot de puntjes uit, zodat alles perfect is. Je bent de perfecte vriend om aan te wijzen om te helpen bij een bruiloft, en als jij niet de leiding neemt over uitjes gebeurt er waarschijnlijk niets.
Realtime strategy en city builders zijn uitstekende genres voor jou. Zien hoe jouw plannen stap voor stap tot leven komen geeft je een heerlijk gevoel. In bordspellen kun je je ei kwijt met zoveel dat het lastig is dit te sommeren. Als het strategie heeft, dan zijn er dingen om te plannen.
Aanraders voor dirrigenten
Organisatie zit in strategie, maar dat is verre van het enige. In Stardew Valley bouw je een boerderij op van niets. Goede orde helpt, dus sorteren en voorzichtig plannen helpt je behoorlijk vooruit. Ook versterk je systematisch je relatie met de verschillende bewoners van het dorp.
In Patchwork probeer je niet alleen je tegenstander te slim af te zijn, je probeert ook je bord netjes te ordenen. Het doel is namelijk zoveel mogelijk stukken met rare vormen op jouw bord te proppen. Elk vakje dat open blijft is minpunten waard, dus je zal je Tetrisskills moeten bewijzen.
De bouwer
Tijdens jouw play bouw je graag dingen. Je bent graag creatief bezeg en weet overal iets moois uit te maken. Je verzamelt waarschijnlijk lego en maakt ook graag terrein voor RPG’s.
De bouwer en de dirrigent houden allebei van bouwen, maar de dirrigent focust op orde en de bouwer op kunst. Daarom kan er best wat overlap zijn in de spellen die je leuk vindt. Maar als je een bouwer bent, dan zeg je geen nee tegen de kans iets raars of leuks te bouwen.
Aanraders voor bouwers
Velen wijzen naar Breath of the Wild als de ultieme open wereld game, maar het is het vervolg Tears of the Kingdom waar ik het over wil hebben. Deze heeft dezelfde setup, maar het laat spelers de meest wilde contrapties bouwen. Van auto’s tot vliegtuigen, tot moordmachines om korte metten te maken van je vijanden. Ik heb zelfs wat lopende mechs gezien.
In Bärenpark probeer jij het mooiste berenpark te bouwen. Het spel is aardig vergelijkbaar met Patchwork, maar het doel is meer om er iets leuks van te maken. Alles vullen zal namelijk niet de uitdaging zijn, dankzij meerdere stukken van 1×1 en 2×1. Plus er zijn allerlei beren, zoals panda’s, grizzly’s en bruine beren. En koala’s, die technisch gezien niet beren zijn, maar ze zijn wel leuk.
De kinestheet
Bewegen is jouw play ding. Je wil in motie blijven en bent ook weg van ritme. Sport, dans, buitenlucht, deze dingen spreken jou aan. Waarschijnlijk klagen mensen als je weer eens aan het wippen bent met je been en als iemand voorstelt te paintballen, dan ben jij van de partij.
Ritmespellen en games met een lekkere flow zijn erg lekker voor jou. Zelfs als je zelf niet in beweging bent, het freerunnen van Mirror’s Edge vind je helemaal fantastisch. Wat bordspellen betreft, actieve dexterityspellen spreken je waarschijnlijk aan. Sport is nota bene gewoon een dexterity game die doet alsof het beter is dan de rest van het genre.
Aanraders voor kinestheten
Een zwaar onderschatte game, en eentje die jou waarschijnlijk zal liggen, is Crypt of the Necrodancer. Het is een dungeon crawler met als twist dat je alleen kan bewegen op het ritme van de muziek. Gelukkig geldt deze regel ook voor de monsters die je tegenkomt. Als je een beat mist, of je wordt geraakt door een monster, dan reset je combo, wat betent dat je minder goud krijgt voor kills. En dat goud heb je nodig als je degelijke gear wil in de latere levels.
In Hibachi probeer je gerechten te bereiden op de barbecue om klanten tevreden te houden tijdens een festival. Om ingrediënten te vergaren (of te verkopen) zal je pokerchips op het bord moeten gooien. Richten kan best uitdagend zijn, en je moet accepteren waar ze vallen. Bovendien kun je je tegenstanders uitlachen als het helemaal misgaat.
De verzamelaar
Jij hebt mappen met ruilkaarten, postzegels, actiefiguren en/of meer. Het dingeltje als je een collectable oppakt brengt jouw play brein helemaal tot leven. De dag dat Xbox begon met trofeeën uitdelen voor dingen die je bereikt in een game was de beste dag in jouw leven.
Games met collectables vind jij top, zeker als je er een beetje voor moet werken. Creature collectors zoals Pokémon of Persona zijn voor jou gemaakt. Ook ruilkaartspellen zoals Magic: The Gathering vind je heerlijk.
Aanraders voor verzamelaren
Over creature collectors gesproken, heb je gehoord van Cassette Beasts? Pokémon laat al een tijd de steek vallen en weigert bovendien te innoveren, maar Cassette Beasts liet zien wat het zou kunnen zijn als Gamefreak weer een keer hun best doet. Shiny hunting is een stuk interessanter, omdat het type van je Beast ermee verandert. Het verhaal is boeiender. Eigenlijk is het in alle aspecten beter dan hedendaags Pokémon.
Altered is een spiksplinternieuwe, kersverse ruilkaartspel die zeker mijn oog trekt. Wat jou als verzamelaar het meeste aanspreekt, is dat er ‘unieke’ kaarten zijn. Dat kun je letterlijk nemen, want als jij er een uit een pakje plukt, dan ben je de enige op de hele wereld die de kaart heeft. Daarnaast is dit de enige TCG die ik kan bedenken, waarin het niet draait om geweld. Zelfs in Lorcana probeer je je tegenstander op zijn minst KO te slaan.
Je eigen plek vinden
Hopelijk heeft dit stuk jou geholpen je play persoonlijkheid te vinden. Weet je welke persoonlijkheden bij jou passen, en heb je games die je daarvoor aan wil raden? Laat het dan vooral weten in de comments!
Geef een reactie