Vorige week stuurde een vriend van mij een aflevering van Boos. Dit omdat het om bordspellen en Kickstarter gaat. Uiteraard keek ik het vol interesse. Maar het zette me ook aan het denken. Wat kan ik daar als consument mee?
Adventures in Neverland en Black Box Adventures
In 2020 lanceerde Belgische uitgever Black Box Adventures een Kickstarter campagne voor Adventures in Neverland. Het spel sprak gamers aan en er werd een half miljoen opgebracht. Dat is bijna tien keer het originele doel van €60.000. Een aanzienlijk bedrag voor een bordspel en een zeldzaam succesverhaal.
Tenminste, als het verhaal daar stopt. Maar dat is niet het geval. Of eigenlijk juist wel. Want hoewel backers in maart 2021 het spel moesten ontvangen hebben ze dat nu, in 2024, nog steeds niet. Communicatie hierover valt tegen en er is weinig duidelijkheid.
Boos achterhaalt dat een deel van het geld elke maand naar het eigenbedrijf van beide eigenaren van Black Box Adventures gaat. Dat klinkt als een incentief om er lekker lang over te doen. Gingen de eurotekens naar hun bol en hebben ze de centen gewoon in eigen zak gestoken?
Black Box Adventures heeft eerdere projecten succesvol afgerond. Coral heb ik vorig jaar zelfs op het Spellenspektakel gespeeld. Maar die zijn wel op een veel kleinere schaal. Zou het kunnen dat de heren zich gewoon verkeken op de complexiteiten die komen met een project zo groot als deze?
Incidueus of incapabel?
Er zijn twee mogelijkheden. Black Box Adventures stelt het project uit zodat ze het geld lekker in eigen zak kunnen steken, of ze hebben het werk flink onderschat en hadden eigenlijk hulp in moeten schakelen. Welke is het?
In de realiteit maakt het eigenlijk weinig uit. Aan het einde van de dag is het resultaat dat de backers geen spel hebben en het geld nu niet (effectief) gebruikt wordt om dat probleem te helpen. En Kickstarter? Die doet daar helemaal niets aan. Het is slechts een platform om projecten aan te bieden. Daarvoor nemen ze natuurlijk een lekker percentage.
Misschien wordt dat spel ooit wel aan je drempel afgeleverd. Maar wanneer? En wil je het dan nog wel? Kan je dat geld nog terug krijgen? Ik kan alleen op die laatste vraag antwoord geven, namelijk dat je naar dat geld kunt fluiten. Dat ga je nooit meer terug zien.
Tim Hoffman is erg aggressief naar CEO Bas Damoiseaux, maar Bas is eigenlijk verrassend meewerkend. Hij deelt bankafschriften en laat zelfs zien dat een hoop geld naar zijn eigen BV is gegaan. Maar het is niet weg of uitgegeven, het is nog steeds daar. Aan de andere kant zegt hij: “Als ik dit had geweten had ik het heel anders aangepakt,” en “ik dacht dat ik dat wel kon.” Prima, maar ondertussen moet die conclusie toch al een tijdje geleden getrokken zijn. Blijf niet koppig koers aanhouden en huur experts in.
Kickstarter is een risico
CCO Bart Latten zegt het zelf in een webinar: Kickstarter heeft wat weg met preoders voor videogames, maar met een cruciaal verschil. Als backer heb je geen rechten. Mocht er iets misgaan en krijg je daardoor uiteindelijk geen spel, dan heb je pech.
Als backer moet je er bewust van zijn dat er geen garantie is dat je een product gaat ontvangen. De uitgever is je niets verschuldigd, zelfs geen communicatie. Grote bedrijven zoals Cool-Minis-Or-Not (CMON) hebben daar een hele afdeling voor, want dat communiceren is niet gemakkelijk. Ook heb je bij een bekend bedrijf als dat ook meer zekerheid, en als het misgaat is er een reële kans dat je alsnog je geld terug krijgt. Ze kunnen het zich namelijk veroorloven.
Maar dat zijn ook de bedrijven die dat geld eigenlijk niet nodig hebben. Zij benaderen Kickstarter inderdaad zoals preorders dat doen. Het spel is al verkocht voordat het geproduceerd hebt, waardoor hun eigen risico aanzienlijk vermindert. Ze hoeven zich niet meer zorgen maken over of het wel over de schappen gaat of niet.
Voor een onafhankelijke ontwikkelaar of kleine uitgever is dit een heel ander verhaal. Want een spel ontwikkelen kost tijd en geld. Als kleine ontwikkelaar heb je dan drie opties. Je kan het uit eigen zak betalen en je vrije tijd vrijwel volledig opofferen. Je kan naar een uitgever zoals 999 Games gaan. Maar dan is het spel van hen. Tenslotte kan je een Kickstarter campagne starten en vraag je potentiële fans om te investeren in je project.
Arme Vicky
Het is gemakkelijk om te zien dat de backers slachtoffers zijn van dit fiasco. Maar er is nog een slachtoffer die je misschien over het hoofd ziet. Vicky Swers, de bedenker van Adventures in Neverland, moet hier ook hard onder lijden. Zij heeft namelijk weinig te maken met de productieproblemen, maar komt zo wel in een bijzonder slecht licht te staan. Dan hebben we het nog niet eens om de financiële gevolgen die er waarschijnlijk ook zijn. Want denk maar niet dat ze hier rijkelijk voor betaald krijgt.
Klinkt dit een beetje bekend? Dat is niet vreemd. Dezelfde problemen zijn een plaag voor videogameontwikkelaars. Het kan als consument soms moeilijk zijn om ontwikkelaar en uitgever van elkaar te scheiden, en als uitgever met een PR team is het ook gemakkelijk om een subtiele vinger naar de ontwikkelaar te wijzen.
Nu zeg ik niet dat Black Box Adventures dat gedaan heeft. Bas en Bart lijken juist de spotlight van Vicky af te houden. Maar dat neemt niet weg dat dit negatieve gevolgen zal hebben op haar, zonder dat ze iets fout heeft gedaan. Behalve misschien dat ze de verkeerde mensen vertrouwde met haar project.
Vergeet daarom niet om ontwikkelaars een beetje medeleven en het voordeel van de twijfel te geven. De bordspelindustrie is niet een vetpot. Het grootste gedeelte van de ontwikkelaars doen het uit passie. Daarom verdienen mensen als Benki Games en Felix Albers best wat respect.
Kickstarter en jou
Wat kan jij hiermee doen als consument? Moet je spellen helemaal niet meer backen? Dat zou ik zo niet zeggen. Hoewel ik fel tegen preorders ben is Kickstarter juist een manier om projecten die jij tot leven wil zien komen te ondersteunen.
Maar wees wel selectief met je steun. Bedrijven als CMON azen op jouw gevoel van FOMO door allemaal extra’s aan te bieden die je in de winkels niet krijgt. Dat is het hun waard, want dan kunnen ze hun geld vooraf al binnen krijgen. Terwijl zij, in de realiteit, best een spel kunnen ontwikkelen zonder dat jij dat moet financieren. In plaats daarvan kan je je geld beter besteden aan interessante projecten van individuele ontwikkelaars of kleine bedrijven. Die projecten zullen niet van de grond komen zonder steun van buitenaf.
Dan moet je elk project wel goed onder de loep nemen. Want nogmaals, je hebt geen rechten. Klinkt het allemaal te goed om waar te zijn? Dan is het dat waarschijnlijk ook. Er zijn absoluut oplichters die een nepproject opzetten dat er goed uitziet zodat ze er met jouw zakcenten vandoor kunnen. Zelfs zonder oplichten kan het misgaan. Lijkt het onwaarschijnlijk dat het doel bereikt wordt? Dan is de kans ook klein dat het spel gemaakt wordt. Natuurlijk kan je dan nog steeds backen om het te steunen, maar dan moet je het ook meer zien als een donatie.
Jullie gedachten
Hiermee heb ik mijn gedachten over Kickstarter gedeeld. Maar misschien heb jij hier wel een heel ander beeld van. Wil jij jouw gedachten graag delen? Dat kan in de comments! Natuurlijk kan je ook je kans nemen om hier even te klagen over het gesprek van Adventures of Neverland in jouw spellenkast.
Geef een reactie