De eeuwige discussie van ‘subs of dubs’ is vooral iets van anime, maar ook in videogames kan het hevig zijn. In welke taal speel ik mijn games en waarom? Laten we het daar even over hebben.
Originele taal
Op het moment ben ik Final Fantasy XVI aan het spelen. Ook komen Persona 3 Reload en Like a Dragon: Infinite Wealth deze maand uit. Twee games die ik absoluut op ga pakken. Alledrie zijn origineel in het Japans ingesproken. En alledrie speel of ga ik spelen in het Japans.
Dit is niet omdat ik in het bijzonder iets heb met Japan. Ghost of Tsushima heb ik helemaal uitgespeeld, maar ik liet de taal gewoon op Engels staan. Over deze game twijfelde ik wel even, maar al gauw bleek dat ik de originele taal van de opnames belangrijker vind dan de taal van de omgeving. Waarschijnlijk had ik het nog beter gevonden als Ghost of Tsushima was opgenomen in het Japans, maar dat was niet het geval. Zelfs de patch die Japanse lipsyncing toevoegde fikste het probleem voor mij niet.
Om deze reden zou ik Horizon: Zero Dawn en Forbidden West nooit in het Nederlands spelen, ook al zijn de games hier gemaakt. Het acteerwerk is gedaan door Ashly Burch en zij spreekt geen Kikkerlands. Zelfs Baldur’s Gate 3 is gemaakt door een hoop Vlamingen, maar ik ga mezelf niet beroven van het prijswinnende acteerwerk dat erachter ligt.
Dit is omdat dubben moeilijk is. Je lettergrepen moeten matchen met de intonatie van de originele opnames, maar de taal is helemaal anders. Dus zijn de zinnen soms raar. Ook moet je emotie brengen naar een figuur die geen rekening houdt met de stijl van de acteur, want de scène is al gemaakt met iemand anders. Hierdoor merk je het als digitale media is vertaald en daar kan ik me flink aan storen. Zelfs als het dubwerk goed is gedaan.
Welke taal spreek ik?
Ik ben bijzonder slecht in taal. Genoeg zo dat al mijn studietijd op de middelbare werd toegewijd aan leren voor Frans, zodat ik misschien nog net een 5 kon scoren en dus niet zakte. Ik overwoog hevig om naar HAVO te gaan zodat een vreemde taal niet meer verplicht was.
Ik kan Nederlands en Engels, beiden ongeveer even goed. Dat komt omdat ik een Nederlandse moeder heb, maar geboren ben in Londen en op een internationale school zat tot mijn achtste in Kuala Lumpur. Op de middelbare kreeg ik de helft van mijn vakken in het Engels, want er was een tweetalige school bij mij in de buurt en dat staat toch beter op je CV. Mijn ouders claimen dat ik ‘vloeiend’ Maleisisch sprak als kind, maar daar is weinig van overgebleven.
Dit betekent dat ik games in vreemde talen met ondertitelingen moet spelen. Die vreemde taal is meestal Japans, want daar komen de meeste games die niet origineel in het Engels zijn ingesproken vandaan. Ik kijk genoeg anime om ondertussen een paar woorden per zin te begrijpen en als ik oplet snap ik soms zelfs delen van een gesprek. Maar vraag me niet het na te produceren. Dat klinkt dan helemaal nergens naar, als ik überhaupt op dat moment de woorden kan vinden.
Ik zou Japans kunnen leren, maar vanwege mijn eerder aangegeven problemen met taal ga ik mezelf dat niet aandoen. De kans dat ik er wat uithaal is erg klein en ik zal er wel flink mee worstelen. Dus ik laat het gewoon bij ondertitelingen.
Ondertiteling is afleidend
Er is geen ontkennen aan, ondertitelingen zijn afleidend. Ze trekken mijn ogen weg van een scène, want ik moet de woorden die eronder staan lezen. Ook heb je tot het volgende stukje monoloog of dialoog begint om te lezen wat er staat. Als je bijvoorbeeld dyslectisch bent kan dat best uitdagend zijn.
Ik ben daarom blij dat dubs bestaan. Als je een leesbeperking hebt wordt spelen in de originele taal anders haast onmogelijk. Een serie op de tv is al uitdagend, maar games hebben meer dan cutscenes. Ondertitelingen lezen terwijl je wanhopig aanvallen aan het ontwijken bent is een heel ander verhaal. Zeker tijdens actiescènes met een emotionele lading kan het je er dan uit halen.
Zelfs als je geen leesbeperking hebt moet je aanzienlijk meer focussen op ondertitelingen dan gesproken tekst. Dus als je gewoon een beetje onderuitgezakt wil gamen is het hartstikke begrijpelijk dat je de taal instelt op iets dat je verstaat. De Like a Dragon/Yakuza games zijn uitbundig genoeg, wil je dan niet je aandacht liever daaraan besteden?
Taal en cultuur leren
Maar media consumeren in de orignele taal is één van de beste manieren om het te leren, naast gesprekken voeren zelf. Ik versta meer Japans dan ik ooit Frans heb gekund, ondanks zes jaar les op de middelbare. Als ik toentertijd meer series zoals Lupin aan het kijken was zou het vast ook een stuk beter gegaan zijn.
In Nederland spreken we goed Engels, maar dat gaat achteruit. Tegelijkertijd worden films in de bioscoop en televisieseries op Nickelodeon en Disney+ steeds meer gedubd. Dat is geen toeval, de twee zijn aan elkaar gelinkt. Het is niet raar dat gamers vaak beter Engels kunnen dan mensen die niet gamen. Zeker tieners kunnen op deze manier een hoop leren. Zeker als je online gamet, want dan moet je in het Engels gesprekken voeren.
Als je een game gedubd speelt beroof je jezelf van deze kans om wat te leren. Natuurlijk zal je beter moeten opletten tijdens het gamen. En verwacht ook niet dat je een taal vlekkeloos kan spreken omdat je honderd uur in Persona 3 Reload hebt gestopt. Maar als je Japans aan het leren bent zal het zeker helpen, terwijl het je eigenlijk niets kost.
De Horizon games spelen zich af in wat over is van Noord Amerika, dus ik kan het ze niet echt kwalijk nemen dat de games gewoon in het Engels zijn ingesproken. Maar als de setting in Egypte is, is het dan ook niet beter als de personages Arabisch of Egyptisch spreken? Ik kijk naar jou, Ubisoft. Zo krijg je meer culturele nuances mee, waardoor de gamer er wat van leert.
Subs vs. Dubs is onzin
De eeuwige oorlog tussen Subs en Dubs is totale onzin. Dubs, zeker als ze slecht gedaan zijn, kunnen je uit een ervaring halen. Ook leer je meer over een taal en zelfs cultuur als de stemmen in de originele taal staan. Maar Als jij gewoon relaxt op de bank wil gamen en misschien een leesafwijking hebt, dan is er helemaal niets mis mee om de game in het Engels of Nederlands te zetten. Wat jij uit je game-ervaring wil halen is helemaal aan jou. Dit is je vrije tijd, niet werk of school.
Heb jij andere gedachten over taal in videogames? Laat het weten in de comments, ik ga er graag over in discussie.
Geef een reactie