Chants of Sennaar review – Een woordje voor te zeggen

Zoals ik al had gehint in mijn stukje over Gamescom heb ik lekker Chants of Sennaar zitten spelen. Na aanraden van Thomas heb ik de game opgepakt en ondertussen ook uitgespeeld. Dus is het tijd voor een review!

Wat is Chants of Sennaar?

Chants of Sennaar is lichtjes gebaseerd op het Bijbelse verhaal van de Toren van Babel. Jij bent een vertaler aan de voet van de toren en vindt een volk dat je niet kan verstaan. Het is aan jou om hun taal te ontcijferen en zo een gesprek met ze te kunnen voeren.

Op elk niveau van de toren is een ander volk, met andere waarden en vooral ook een andere taal. Ze verstaan elkaar niet, wat zorgt voor frictie en wantrouwen. Hopelijk kan jij ervoor zorgen dat ze met elkaar gaan praten. Zal dat alle problemen van de toren oplossen? En wat zijn die problemen überhaupt?

Chants of Sennaar is een puzzelgame waarin jij verschillende talen moet ontcijferen. Met behulp van context en soms een Rosetta steen pluis je de boel langzaam uit. Door deze inzet leer je eindelijk wat het volk tegen je zegt en wat er op bordjes staat, zodat je weet wat je moet doen om verder te klimmen.

Dus houd jij van puzzels, heb je een interesse voor taal en misschien ook het verhaal van de Toren van Babel? Geloof jij dat een hoop van de problemen van de wereld opgelost kunnen worden als we gewoon met elkaar gaan praten en elkaar leren begrijpen? Ben jij altijd op zoek naar pareltjes in de zee van indie-games? Dan is deze review voor jou.

Met notitieboek in hand

In Chants of Sennaar ben je bewapend met een notitieboekje en niets anders. In dat boekje noteer je direct elk teken dat je tegenkomt. Als speler kun je notities aan die tekens toevoegen. Wat je precies opschrijft mag je zelf weten, maar waarschijnlijk zijn het hints die je leiden naar de vertaling. Deze notities worden dan ook boven spraakballonnen gezet, wat jou weer helpt uit te vogelen wat iemand probeert te zeggen.

Eens in de zoveel tijd, als de game het idee heeft dat je genoeg informatie hebt om een woord te weten, opent het hoofdpersonage zijn notitieboekje. Jij mag dan woorden bijvoorbeeld aan afbeeldingen matchen. Heb je het goed, dan worden de tekens wit en krijg je de exacte vertaling te zien.

Tekens worden alleen wit als je alles goed hebt, en je krijgt niet te zien welke je hebt geraden en welke niet. Hierdoor wordt het niet een spelletje codebreaker, al kun je wel de puzzel een beetje forceren als je een deel wel zeker weet. Maar de focus ligt dus op wat jij zelf uit hebt kunnen vogelen.

Zoals je misschien al wel had geraden, ligt dit vertalen aan het hart van Chants of Sennaar. Je gaat anders kijken naar een tekst die je niet begrijpt, observeert wat een figuur doet nadat die je in een onbekende taal aanspreekt en probeert zo dingen uit te vogelen. Soms ontdek je dat je iemand verkeerd begreep, maar als dat begrip dan alsnog komt voelt het wel goed.

Begrip door communicatie

Het puzzelen is leuk, maar waar Chants of Sennaar echt tot zijn recht komt, is als je de talen met elkaar vergelijkt en de volkeren met elkaar kan laten praten. Dan komt de boel letterlijk samen.

Een mooi voorbeeld aan nuance kun je vinden in hoe bepaalde woorden niet helemaal letterlijk vertalen. Het volk van de onderste verdieping verwijst naar zichzelf als ‘gelovigen’, maar het woord voor hen van de krijgers is ‘onzuiver’. Later ontdek je dat de minstrelen bang zijn voor een monster. Dan leer je dat de krijgers voor dat monster ook weer het woord onzuiver gebruiken. Ineens krijg je een beeld van hoe ze de gelovigen zien.

Natuurlijk zijn de gelovigen geen monsters, en het is aan jou om dat aan de krijgers uit te leggen. Een hoop van de problemen in de toren kunnen de verschillende volken voor elkaar oplossen, ze weten het alleen niet van elkaar. Jij kan ze allemaal samen brengen.

Chants of Sennaar is een hoopvolle game die een bepaalde warmte naar boven brengt. Ja, er is racisme. Maar alleen omdat er miscommunicatie is. Door met elkaar te praten komt iedereen samen. De volkeren behouden hun eigen identiteit, maar de waardes die de culturele verschillen hebben zorgen er juist voor dat ze samen veel meer zijn dan apart van elkaar.

Andere puzzels

Niet alle puzzels draaien om taal. Er zijn ook wat point-and-click-achtige stukken waar je objecten die je elders hebt gevonden op de juiste plek (en soms op de jusite manier) moet gebruiken. Daarnaast moet je soms ook onder de radar blijven.

De point-and-click stukken zijn prima. Het zijn niet echt breinbrekers, maar het is wel leuk om eindelijk de deur te vinden waarvoor je eeuwen geleden al een sleutel had gevonden, of juist een puzzelstuk vindt en eindelijk begrijpt hoe je een flink stuk terug iets kan openen.

Van de stealth, daarentegen, was ik geen fan. De stukken waren aardig ongeïnspireerd en frustrerend. Het besturen voelde namelijk een beetje onhandig en eigenlijk kwamen ze allemaal neer op het juiste moment afwachten. Jammer, want zoals jullie onderhand misschien wel weten ben ik juist wel een fan van stealth als het goed gedaan wordt.

Het jammere is vooral dat stealth, zeker bij de krijgers, best veel gebruikt wordt. Anders zou ik me er veel minder aan storen. Natuurlijk snap ik dat het niet de focus is van de game, maar als het niet leuk is heb ik liever dat het er gewoon niet in zit.

Verschillende volken

De verschillende culturen in Chants of Sennaar uiten zich in nuances in de woorden, maar je ziet het ook terug in de vormen van hun tekens en in je omgeving.

De tekens van de krijgers ogen grof en agressief, terwijl die van de minstrelen zwierend en lyrisch zijn. De machinesten lijken juist inspiratie op te doen uit de wiskunde. Waar elk volk waarde aan hecht kun je dus al zien in de vorm van hun woorden.

Elk volk heeft ook een andere esthetiek, waardoor de verschillende niveau’s van de toren allemaal een eigen gevoel oproepen. Ze zorgen er zelfs voor dat je je verkijkt op een volk, waardoor je in eerste instantie misschien dezelfde misvattingen hebt als de rest van de inwoners.

Dit is allemaal uitstekende world building die een hoop doet om je als speler helemaal de wereld in te trekken. Ik vond de toren van Sennaar voor mijn volle speeltijd zo intrigerend dat ik de game eigenlijk zelden weg wou leggen. Dit kwam deels door de interessante puzzels, maar dus ook omdat de wereld zo goed is opgezet.

Antiverveling

Er zijn wel wat andere puzzels die niet met taal te maken hebben, maar het gros valt hier wel onder. Je denkt misschien dat dit na verloop van tijd gaat vervelen. Tot mijn verbazing was dit niet het geval.

Allereerst is de game niet heel lang. Je hebt Chants of Sennaar in ongeveer tien uur uitgespeeld. In die looptijd wordt eigenlijk elke minuut gebruikt, waardoor er geen moment is dat je niet op een manier boeit. Wat mij betreft is dat een hele sterke pluspunt.

Daarnaast houdt ontwikkelaar RUNDISC de boel boeiend met dingen als zinsstructuur. Door woordvolgorde te veranderen kan het ontcijferen van een gesprek ineens een hele andere puzzel zijn. Zeker omdat je niet direct doorhebt dat de zinsstructuur voor dit volk anders is, aangezien je de tekens nog helemaal niet ontcijferd hebt.

Dit gezegd hebbende lijkt RUNDISC wel tegen hun eigen limiet aan te lopen. Voor het laatste volk ben je namelijk niet echt meer woorden aan het vergelijken of betekenis uit context aan het halen. In plaats daarvan heb je interactieve Rosetta stenen waarbij je dezelfde woorden in alle talen met elkaar moet matchen. Het mysterie is nog steeds boeiend, maar qua gameplay voelt het daarom een beetje alsof er eigenlijk één volk teveel is voor de game. Misschien kon het vertalen hier overgeslagen worden.

Conclusie

Chants of Sennaar is een uitzonderlijk goede puzzelgame met een interessante boodschap. Het zet de problemen van onze wereld zelfs een beetje onder de loep. Hoewel ik het gevoel kreeg dat de ontwikkelaars richting het einde een beetje door hun ideeën waren, was ik voor het gros van de game dik tevreden over het puzzelen met taal en de wereld die ze opgezet hebben.

Oordeel: 9,0

Speel Chants of Sennaar nu op PlayStation 4/5, Xbox One/Series, Nintendo Switch en PC. Voor deze review speelde ik op de Switch. De game heeft bovendien een gratis demo op alle platforms.

Gerelateerde berichten:

Shadowrun Hong Kong review – Science fantasy Oxenfree review – Radio Gaga? Dredge review: een verdacht geurtje